Northmeteo.gr
Μετεωρολογία

Ο βορειοδυτικός άνεμος, η επίδρασή του στο νομό Θεσσαλονίκης και η κακοκαιρία της 4/12/2019

Έχει παρατηρηθεί ότι ο επιφανειακός βορειοδυτικός άνεμος διαμορφώνει ιδιαίτερες συνθήκες κατά τη διάρκεια μιας κακοκαιρίας στην κοιλάδα του Αξιού, αλλά και την πόλη της Θεσσαλονίκης. Ωστόσο, ακόμα και σήμερα προκαλεί διαφωνείες και ερωτήματα σχετικά με το κατά πόσο και πότε μπορεί αυτός ο άνεμος να μεταφέρει αποτελεσματικά ψύχος στην περιοχή ή όχι.

 

Στο συγκεκριμένο άρθρο γίνεται μία προσπάθεια να ξεδιαλύνουμε σκοτεινά σημεία και παρερμηνείες που κατά καιρούς έχουν δοθεί βάσει λανθασμένης εμπειρικής εκτίμησης.

 

 

Μπορείτε να ακολουθείτε το γκρουπ μας στο facebook, αλλά και το κανάλι μας στο youtube όπου αναμένεται συνεχής ενημέρωση με πλούσιο φωτο-βιντεο-ρεπορτάζ.

 

 

Η επίδραση του ΒΔ ανέμου στην κοιλάδα του Αξιού

Ακούγεται συχνά ότι η ένταση του ανέμου μπορεί να επηρεάσει την ένταση της ψυχρής μεταφοράς. Αυτός ο ισχυρισμός είναι λάθος.

Η ένταση του ανέμου μπορεί να επηρεάσει μόνο χρονικά την διαδικασία της ψυχρής μεταφοράς. Ο αέρας είναι ένα ασυμπίεστο μέσο. Τι σημαίνει αυτό; Αρκεί να σκεφτούμε ότι έχουμε ροή αέρα σε έναν σωλήνα συγκεκριμένης διατομής. Η ποσότητα της εκροής του αέρα θα πρέπει να είναι ίδια με αυτήν που εισέρευσε στον σωλήνα (δείτε λεπτομέρειες ΕΔΩ). Αν μεταφέρουμε αυτό το παράδειγμα στην κοιλάδα του Αξιού κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου ανέμου βορειοδυτικής συνιστώσας, η ψυχρή αέρια μάζα που βρίσκεται στα Σκόπια θα μεταφερθεί και τελικά θα πάρει τη θέση της αέριας μάζας πάνω από τη Θεσσαλονίκη. Αντίστοιχα, η αέρια μάζα πάνω από τη Θεσσαλονίκη θα εκτοπιστεί νοτιότερα κοκ. Μέσα στη χρονική κλίμακα κατά την οποία λαμβάνει χώρα μία κακοκαιρία στην περιοχή, η ανάμειξη των δύο αερίων μαζών είναι αμελητέα και πρακτικά μηδαμινή. Σε περίπτωση που ο άνεμος παρουσιάζει ισχυρότερη ένταση, η ψυχρή αέρια μάζα από τα Σκόπια θα κινηθεί γρηγορότερα προς τη Θεσσαλονίκη, όμως σε κάθε περίπτωση το τελικό αποτέλεσμα θα είναι το ίδιο, δηλαδή η θερμοκρασία θα υποχωρήσει στα ίδια επίπεδα.

 

Στην περίπτωση της 4/12/2019, ο άνεμος ήταν ισχυρός κατά μήκος της κοιλάδας του Αξιού (σχήμα 1), αλλά όχι μέσα στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Η Θεσσαλονίκη είχε ισχυρότερα φαινόμενα, αφού στον τελικό απολογισμό η διαφορά συνολικού υετού μεταξύ Ανατολικού (περιοχή Σίνδου) και Θεσσαλονίκης ήταν κοντά στα 2-6mm (συνολικός υετός στον σταθμό Κηφισιάς 18mm ενώ στο Ανατολικό 12mm). Η ασθενέστερη ένταση ανέμου στην πόλη της Θεσσαλονίκης έδινε τη δυνατότητα στην αέρια μάζα να είναι συνεχώς σε κατάσταση κορεσμού και η θερμοκρασία της κοντά στην θερμοκρασία υγρού θερμομέτρου (wet bulb temperature). Για τον λόγο αυτό η θερμοκρασία στην πόλη κατήλθε σε επίπεδα ίσαι ή και χαμηλότερα από την κοιλάδα του Αξιού (σχήμα 2). Σε περίπτωση που ο άνεμος είχε ισχυρότερη ένταση, η ψυχρή αέρια μάζα θα μεταφερόταν γρηγορότερα και ενδεχομένως η σχετική υγρασία να ήταν χαμηλότερη με αποτέλεσμα η θερμοκρασία του αέρα πάνω από τη θεσσαλονίκη να είναι υψηλότερη.

 

Σχήμα 1. Διάγραμμα μέσης 10λεπτης έντασης ανέμου σταθμών δικτύου NorthMeteo για τις 4/12/2019. Μετά τις 10πμ σταθμός της Τούμπας σταμάτησε να καταγράφει λόγω τεχνικού προβλήματος.

 

Σχήμα 2. Διάγραμμα θερμοκρασιών σταθμών δικτύου NorthMeteo για τις 4/12/2019. Μετά τις 10πμ σταθμός της Τούμπας σταμάτησε να καταγράφει λόγω τεχνικού προβλήματος.

 

Στο Ανατολικό σημειώθηκε ελάχιστη θερμοκρασία 3.5°C, στο Κιλκίς 0.7°C και στο Ωραιόκαστρο 0°C (σε παρόμοιο υψόμετρο με το Κιλκίς). Φαίνεται λοιπόν ότι η ψυχρή μεταφορά είχε ολοκληρωθεί, καθώς δεν υπήρχε ψυχρότερος αέρας να μεταφερθεί ώστε να ρίξει περαιτέρω την θερμοκρασία μέσα στην κοιλάδα του Αξιού.

 

Σύγκριση πρόγνωσης τριών ημερών νωρίτερα με την πραγματικότητα

Τρεις μέρες πριν την κακοκαιρία της 4/12/2019 η πρόγνωση του GFS του προγνωστικού κύκλου 12z έδινε το σενάριο που φαίνεται στο σχήμα 3. Οι μαύρες καμπύλες απεικονίζουν το υψόμετρο στο οποίο βρίσκεται η ισόθερμη του μηδενός πάνω απο κάθε περιοχή, ενώ με τις χρωματικές διαβαθμίσεις απειξονίζεται το πάχος της ατμόσφαιρας μεταξύ των επιπέδων 1000 και 500hPa (thickness 500/1000 hPa). Το πάχος αυτό είναι ένα μέτρος της θερμοκρασίας κάθε αέριας μάζας (δείτε ΕΔΩ). Στην υψομετρική εξίσωση, η οποία μας δίνει σε μέτρα την απόσταση μεταξύ δύο πιέσεων, αν θέσουμε πιέσεις σταθερές 1000 και 500 hPa, τότε η μόνη ελεύθερη παράμετρος είναι η θερμοκρασία της μάζας. Οπότε καθώς σε όλα τα προηγούμενα ή επόμενα τρεξίματα του GFS η πίεση πάνω από τα Σκόπια ήταν σταθερή, αυτό το πάχος μας δίνει ένα μέτρο του πόσο ψυχρή θα ήταν η αέρια μάζα, η οποία εν τέλει θα μεταφερόταν μέσα στην κοιλάδα του Αξιού. Στην πρόγνωση της 30/11/2019 η αέρια μάζα είναι αρκετά θερμή πάνω από τα Σκόπια και το ψυχρότερο τμήμα της βρίσκεται πάνω από τη Βουλγαρία.

Μία μέρα πριν (3/12/2019), όπου πλέον η πρόγνωση είναι πολύ κοντά στην πραγματικότητα, η ψυχρή αυτή αέρια μάζα τελικά κατέληξε αρκετά δυτικότερα, πάνω από τα Σκόπια επιτρέποντας στην περιοχή μας τη διέλευση ψυχρότερου άερα και δίνοντας εν τέλει στην κοιλάδα τις ψυχρότερες δυνατές συνθήκες που θα μπορούσαν να υπάρχουν βάσει της συγκεκριμένης συνοπτικής διάταξης και κυκλοφορίας. Δεν υπήρχε ψυχρότερο δυνατό σενάριο καθώς δεν υπήρχε ψυχρότερη αέρια μάζα στα Βαλκάνια να μπορεί να κινηθεί προς την περιοχή μας. Απλά, επαληθεύθηκε το ψυχρότερο σενάριο. Ως μία γενική εκτίμηση, η θερμοκρασιακή διαφορά μεταξύ των τρεξιμάτων 30/11 και 3/12 είναι κοντά στους 2°C. Η πρακτική διαφορά τους όσον αφορά την πόλη της Θεσσαλονίκης ήταν χιόνι στα ψηλότερα του Χορτιάτη και χιόνι στο Ωραιόκαστρο, όμως σε καμία περίπτωση χιόνι στην πόλη της Θεσσαλονίκης.

Σχήμα 3. Υψόμετρα ισόθερμης των 0°C (μαύρες καμπύλες) και πάχος ατμόσφαιρας μεταξύ επιπέδων 1000/500hPa. Ο χάρτης αποτελεί πρόγνωση για τις 4/12/2019 6z και εκδόθηκε στις 30/11/2019 12z.

 

Σχήμα 4. Υψόμετρα ισόθερμης των 0°C (μαύρες καμπύλες) και πάχος ατμόσφαιρας μεταξύ επιπέδων 1000/500hPa. Ο χάρτης αποτελεί πρόγνωση για τις 4/12/2019 6z και εκδόθηκε στις 3/12/2019 12z.

 

 

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΥΓΡΟΜΕΤΡΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ (ΜΕΡΟΣ 2)

Κυκλογένεση στα υπήνεμα των Άλπεων – Τα χαμηλά της Γένοβας (άρθρο γνώσης με επεξηγηματικά σχήματα και παραπομπές)

Lambros Georgiou

Η γενική κυκλοφορία της ατμόσφαιρας (κείμενο, επεξηγηματικά σχήματα και βίντεο)

Lambros Georgiou
Northmeteo
Welcome to the No1 Forecast weather site

Το northmeteo.gr χρησιμοποιει cookies για την βελτίωση της εμπειρίας πλοήγησης σας. Περσσότερα

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close