Northmeteo.gr
Αναλύσεις & Εκτιμήσεις

Η εκτίμηση των μακροπρόθεσμων μοντέλων για τον φετινό χειμώνα (2019-2020)

Το φθινόπωρο είναι ήδη παρόν και η εύλογη ερώτηση πολλών αφορά ως συνήθως την μετεωρολογική έκβαση του φετινού χειμώνα. Αν και η απάντηση δεν είναι ούτε εύκολη, ούτε και σίγουρη, οι μακροπρόθεσμες εκτιμήσεις των μοντέλων μπορεί τελικά να μας δώσουν σημαντικές πληροφορίες σχετικά με την γενική τάση.

Πριν ξεκινήσουμε, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι το παρόν άρθρο αποτελεί απλά ΜΙΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ των αποτελεσμάτων των μακροπρόθεσμων μοντέλων και ΔΕΝ αποτελεί επίσημη πρόγνωση του Northmeteo.gr.

Για ό,τι νεότερο μπορείτε να ακολουθείτε την ομάδα μας στο facebook, το κανάλι μας στο youtube και τον λογαριασμό μας στο Instagram.

Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τα μοντέλα μακροπρόθεσμης πρόγνωσης;

Είναι πολύ σημαντικό να έχουμε στο μυαλό μας ότι οι εποχιακές προγνώσεις που δίνονται από τα μοντέλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά βάση για να προσδιορίσουν τάσεις μεγάλης κλίμακας και σίγουρα όχι τοπικής (πχ σε επίπεδο μίας χώρας ή μίας πόλης), οι οποίες μάλιστα είναι μεσοποιημένες για μάι μεγάλη χρονική περίοδο. Άρα τόσο η χρονική όσο και η χωρική ανάλυση μίας τέτοιας πρόγνωσης είναι ιδιαιτέρως χαμηλή. Για να αποκτήσουμε μία αίσθηση αυτών των μοντέλων μακροπρόθεσμης πρόγνωσης αρκεί να σκεφτούμε το εξής:

Τα μοντέλα αυτά υπολογίζουν αν η μέση ατμοσφαιρική πίεση τον συγκεκριμένο μήνα, πχ. Δεκέμβριο, πάνω από μία περιοχή, πχ. βόρειο Ατλαντικό, θα είναι χαμηλότερη ή υψηλότερη της μέσης κλιματικής τιμής της περιοχής αυτής (που βασίζεται σε κλιματικά στοιχεία μίας σημαντικής περιόδου (πχ. 30 ετών) και ποιές είναι οι πιθανότητες ανάπτυξης ενός ισχυρού αντικυκλώνικού ή κυκλωνικού συστήματος στην περιοχή.

Η πιο συνήθης παράμετρος που χρησιμοποιούμε είναι τα γεωδυναμικά ύψη στα 500 ή 700mb (δηλαδή το ύψος της επιφάνειας πάνω από τη γη η οποία εμφανίζει πίεση 500mb), παράμετρος που μας δίνει πληροφορίες και για την τοποθέτηση των ψυχρότερων και θερμότερων αερίων μαζών (πχ. οι ψυχρότερες αέριες μάζες είναι πυκνότερες και άρα η επιφάνεια με ατμοσφαιρική πίεση 500mb θα εντοπίζεται χαμηλότερα). Συνήθως, η επιφάνεια των 500mb βρίσκεται σε ύψος 5-6km και των 700mb σε ύψος 2.5-3km. Σε ισχυρά κυκλωνικά συστήματα τα ύψος της επιφάνειας των 500mb μπορεί να κατέλθει κάτω από τα 5km, ενώ σε ισχυρά αντικυκλωνικά συστήματα ανέρχεται και πάνω από τα 6km.

Τα μακροπρόθεσμα μοντέλα βασίζονται σε παρόμοια βασικές αρχές με αυτές τον βραχυπρόθεσμων προγνωστικών μοντέλων. Σαφώς, υπολογίζουν την παγκόσμια κυκλοφορία, παίρνοντας όμως υπόψιν την κατάσταση σε στοιχειώση επίπεδα, όπως οι ωκεανοί, οι παγοκαλυμένες εκτάσεις, το έδαφος κλπ για μεγάλες χρονικές περιόδους. Συνήθως αποτελούνται από 20-50 διαφορετικά μέλη-σενάρια, κάθε ένα από τα οποία έχει ελαφρώς διαφοροποιημένες αρχικές συνθήκες (πχ. ως ένα πολύ απλό παράδειγμα τα διάφορα σενάρια μπορεί να λαμβάνουν την τρέχουσα θερμοκρασία μιας περιοχής  δαιφοροποιημένη κατά 0.1-0.2°C). Αυτό έχει πρακτική αξία, σατην βάση ότι κάθε σταθμός μπορεί να παράγει μετρήσεις με σφάλμα αυτής της τάξης. Τα κύρια μοντέλα μακροπρόθεσμης πρόγνωσης είναι το ECMWF, το UKMO και το CFSv2. Υπάρχει μία τάση το ECMWF να είναι πιο αποτελεσματικό από τα άλλα δύο, ωστόσο αυτό είναι κάτι που μπορεί να μεταβάλλεται και με την αναφερόμενη εποχή.

Τι πρέπει να περιμένουμε βάσει των μακροπρόθεσμων μοντέλων φέτος;

Στο σχήμα 1 βλέπουμε την πρόγνωση του ECMWF για τον επερχόμενο χειμώνα (μέσος όρος 3 μηνών). Παρατηρούμε χαμηλές πιέσεις στον Ατλαντικό που σημαίνει ισχυρή κυκλωνική δραστηριότητα και υψηλές πιέσεις στην Ευρώπη, κάτι που αποτελεί τυπικό μοτίβο θετικού δείκτη NAO (North Atlantic Oscillation). Αυτό το καθεστώς σηματοδοτεί έναν γενικά ήπιο χειμώνα για την δυτική-νοτιοδυτική Ευρώπη, καθώς θερμός και υγρός αέρας θα μεταφέρεται σε αυτές τις περιοχές από τον Ατλαντικό ή/και τη Μεσόγειο θάλασσα. Από την άλλη, στην βόρεια Αμερική, χαμηλές πιέσεις αναμένονται στα στα δυτικότερα και υψηλές πιέσεις στα ανατολικότερα. Αξιοπερίεργη είναι η ένδειξη θερμότερων του μέσου όρου θερμοκρασιών πάνω από περιοχές ανατολικά της Ευρώπης όπου θα επικρατούν αντικυκλωνικές πιέσεις (κατά μέσο όρο), κάτι που ενδεχομένως να οφείλεται και σε σφάλμα του μοντέλου (ή βέβαια και σε άλλους παράγοντες που γνωρίζουν αυτοί που ανέπτυξαν το εν λόγω μοντέλο). Για παράδειγμα, λόγω της δεξιόστροφης κυκλοφορίας μέσα σε ένα αντικυκλωνικό πεδίο, ψυχρότερες αέριες μάζες αθ πρέπει να κατέρχονται στην ανατολική Ευρώπη και τη Ρωσία, κάτι που δεν απεικονίζεται στο σχήμα 2 όμως. Επίσης, οι αντικυκλωνικές συνθήκες συνήθως συνοδεύονται και από συνθήκες ομίχλης και χαμηλών ελάχιστων θερμοκρασιών, γεγονός που θα έπρεπε ίσως να μετριάζει την αυξημένη θερμοκρασιακή ανωμαλία που απεικονίζεται. Βέβαια, εφόσον τα μοντέλα αυτά συγκρίνουν μία μελλοντική κατάσταση με μία μέση κλιματική κατάσταση του παρελθόντος, στις προγνώσεις υπεισέρχεται και ο παράγοντας κλιματική αλλαγή, ο οποίος προσθέτει μία επιπλέον αβεβαιότητα.

Σχήμα 1 - Μακροπρόθεσμη πρόγνωση ανωμαλίας της στάθμης των 500mb από το ECMWF. Πηγή: SWE
Σχήμα 1 – Μακροπρόθεσμη πρόγνωση ανωμαλίας της στάθμης των 500mb από το ECMWF. Πηγή: SWE
Σχήμα 2 - Μακροπρόθεσμη πρόγνωση ανωμαλίας της θερμοκρασίας στα 850mb από το ECMWF. Πηγή: SWE
Σχήμα 2 – Μακροπρόθεσμη πρόγνωση ανωμαλίας της θερμοκρασίας στα 2m από το ECMWF. Πηγή: SWE

Παρόμοια κατάσταση προβλέπει και το UKMO του βρετανικού MetOffice. Πιο συγκεκριμένα βλέπει έναν εξίσου θετικό δείκτη NAO, ίσως μάλιστα ακόμα πιο ισχυρό και πιθανό να συμβεί. Η διαφορά ουσιαστικά εμφανίζεται στην ένταση και το μέγεθος των περιοχών όπου αναμένεται να επικρατούν χαμηλές πιέσεις πάνω από τον βόρειο Ατλαντικό. Σύμφωνα με το UKMO, αυτή η περιοχή εκτείνεται μέχρι και τον Καναδά. Αυτό θα σήμαινε δυτική ροή στις ανατολικές ΗΠΑ και βορειοδυτικότερο ρεύμα στις ΒΑ ΗΠΑ, κάτι που θεωρητικά θα έπρεπε να συνδέεται με χαμηλότερες θερμοκρασίες. Όμως, και πάλι το μοντέλο εκτιμάει υψηλότερες θερμοκρασίες του μέσου όρου.

Σχήμα 3 – Μακροπρόθεσμη πρόγνωση ανωμαλίας της στάθμης των 500mb από το UKMO. Πηγή: UK Met Office
Σχήμα 4 – Μακροπρόθεσμη πρόγνωση ανωμαλίας της θερμοκρασίας στα 2m από το UKMO. Πηγή: UK Met Office

Τέλος, και το αμερικάνικο μοντέλο CFSv2 προσεγγίζει με παρόμοιο τρόπο τον φετινό χειμώνα ταυτιζόμενο περισσότερο με το UKMO (βορειοδυτική ροή πάνω από την ΒΑ Αμερική). Το συγκεκριμένο μοντέλο ωστόσο εκτιμάει ότι οι θερμοκρασίες, σε αντίθεση με τα άλλα δύο μοντέλα, θα είναι κοντά στον μέσο όρο στην συγκεκριμένη περιοχή. Σε αυτό πιθανώς παίζει ρόλο και η τοποθέτηση αντικυκλωνικών πεδίων στις δυτικές ΗΠΑ.

Σχήμα 5 – Μακροπρόθεσμη πρόγνωση ανωμαλίας της θερμοκρασίας στα 2m από το CFSv2. Πηγή: NOAA/NCEP
Σχήμα 6 – Μακροπρόθεσμη πρόγνωση ανωμαλίας της θερμοκρασίας στα 2m από το CFSv2. Πηγή: NOAA/NCEP

 

 

Ο χειμώνας στην Ελλάδα σύμφωνα με τα μοντέλα μακροπρόθεσμης πρόγνωσης

Συνοψίζοντας, σύμφωνα με τα παραπάνω στοιχεία ο καιρός θα πρέπει να ακολουθεί σχετικά ήπια μοτίβα στην δυτική Ευρώπη με θερμότερες του μέσου όρου θερμοκρασίες. Αντιθέτως οι ψυχρές αέριες μάζες θα πρέπει να οδηγούνται τελικά στα ανατολικότερα της Ευρώπης. Αυτό δεν αποκλείει βέβαια ψυχρές εισβολές και στην δυτική Ευρώπη, καθώς οι παραπάνω εκτιμήσεις αφορούν μία μέση κατάσταση των τριών χειμερινών μηνών.

Όσον αφορά την Ελλάδα, ο χειμώνας εκτιμάται εντός του μέσου όρου και άρα του αναμενομένου μοτίβου ενός τυπικού χειμώνα με θερμοκρασίες κοντά στον μέσο όρο. Η εκτιμώμενη κυκλοφορία ευνοεί ψυχρές εισβολές στην χώρα μας. Ωστόσο, παραμένει ερωτηματικό η εκτίμηση υψηλότερων του μέσου όρου θερμοκρασιών στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Ευρώπης.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Κρεσέντο χειμώνα ή false alarm?

Ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη – Προοπτική ψύχους για τη χώρα

Ουκρανία: Μία κακή μετεωρολογική συγκυρία

Northmeteo
Welcome to the No1 Forecast weather site

Το northmeteo.gr χρησιμοποιει cookies για την βελτίωση της εμπειρίας πλοήγησης σας. Περσσότερα

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close