Από τη στιγμή που το National Geographic ξεκίνησε να κατασκευάζει χάρτες το 1915, έχει αναγνωρίσει συνολικά 4 ωκεανούς, τον Ατλαντικό, τον Ειρηνικό, τον Ινδικό και τον Αρκτικό. Το 2021 όμως, στις 8 Ιουνίου, που είναι και η Παγκόσμια Ημέρα Ωκεανών, αναγνώρισε έναν ακόμα ωκεανό, ως τον πέμπτο ωκεανό του κόσμου.
Πρόκειται για τον ονομαζόμενο Νότιο Ωκεανό, που απομονώνει το κλιματικό σύστημα της Ανταρκτικής από τον υπόλοιπο πλανήτη και δημιουργεί έτσι ένα μοναδικό οικοσύστημα στο νότιο ημισφαίριο.
Ενώ, σύμφωνα με τον ορισμό του National Geographic, ο πέμπτος ωκεανός εκτείνεται από τις ακτές της Ανταρκτικής μέχρι το γεωγραφικό πλάτος των 60 μοιρών νότια, με εξαίρεση το Πέρασμα Ντρέικ και τη Θάλασσα της Σκωτίας, που βρίσκονται ανάμεσα στην Ανταρκτική και τη Νότιο Αμερική.
“Ο Νότιος Ωκεανός έχει αναγνωριστεί εδώ και καιρό από επιστήμονες, αλλά επειδή δεν υπήρξε ποτέ συμφωνία διεθνώς, δεν το αναγνωρίσαμε επίσημα”, λέει ο γεωγράφος της Εθνικής Γεωγραφικής Εταιρείας Alex Tait.
Σημαντικός ο ρόλος του ACC στη ρύθμιση του παγκόσμιου κλίματος
Παράλληλα, ενώ οι άλλοι ωκεανοί του πλανήτη (Ατλαντικός, Ειρηνικός, Ινδικός και Αρκτικός Ωκεανός) ορίζονται από τις ηπείρους που τους περιβάλλον, δεν ισχύει το ίδιο και για τον Νότιο Ωκεανό.
Το όριο των 60 μοιρών νότια που αναγνωρίζει το NG συμπίπτει χονδρικά με το Ανταρκτικό Περιπολικό Ρεύμα (ACC), ένα κυκλικό ρεύμα που περιβάλλει τη λευκή ήπειρο από τότε που αποσπάστηκε από τη Νότια Αμερική πριν από 34 εκατομμύρια χρόνια, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών.
Αυτό επέτρεψε την απρόσκοπτη ροή του νερού γύρω από τον πυθμένα της Γης.
Το ACC ρέει από δυτικά προς ανατολικά γύρω από την Ανταρκτική, σε μια ευρεία κυμαινόμενη ζώνη που επικεντρώνεται περίπου σε γεωγραφικό πλάτος 60 μοιρών νότια – τη γραμμή που τώρα ορίζεται ως το βόρειο όριο του Νότιου Ωκεανού. Μέσα στο ACC, τα νερά είναι πιο κρύα και ελαφρώς λιγότερο αλμυρά από τα ωκεάνια νερά στα βόρεια.
Μάλιστα, το ACC μεταφέρει περισσότερο νερό από οποιοδήποτε άλλο θαλάσσιο ρεύμα και παίζει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του παγκόσμιου κλίματος, καθώς συμμετέχει στη μεταφορά θερμότητας σε όλο τον πλανήτη και στέλνει στον βυθό της Ανταρκτικής οργανικές ενώσεις, αποθηκεύοντας έτσι μεγάλες ποσότητες άνθρακα.
Διχογνωμία για τον επίσημο ορισμό
Παράλληλα, σημειώνεται ότι παρά την κομβική σημασία αυτών των νερών, επιστήμονες και πολιτικοί δεν έχουν καταλήξει σε επίσημο ορισμό για τον Νότιο Ωκεανό.
Ο Διεθνής Υδρογραφικός Οργανισμός αναγνώρισε την ύπαρξη του ωκεανού το 1937, απέσυρε όμως την απόφασή του το 1953 επικαλούμενος διαφωνίες για τον επίσημο ορισμό. Σε ασυμφωνία κατέληξε και ο επόμενος γύρος διαπραγματεύσεων το 2000.
Έτσι, λόγω της διχογνωμίας, ορισμένες χώρες προτιμούν την ονομασία Ανταρκτικός Ωκεανός, ενώ άλλες δεν δέχονται την ύπαρξη ξεχωριστού ωκεανού και θεωρούν ότι ο “Νότιος Ωκεανός” είναι απλώς τα νοτιότερα, ψυχρά τμήματα του Ειρηνικού, του Ατλαντικού και του Ινδικού Ωκεανού.
Παράλληλα, σημειώνεται ότι το Συμβούλιο των Γεωγραφικών Ονομάτων των ΗΠΑ, χρησιμοποιεί το όνομα από το 1999. Και τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους, η NOAAαναγνώρισε επίσημα τον Νότιο Ωκεανό ως ξεχωριστό.
Ωστόσο, το National Geographic ενημερώνει τους χάρτες του και ξεκαθαρίζει ότι από εδώ και στο εξής ο Νότιος Ωκεανός “θα αντιμετωπίζεται όπως και οι παραδοσιακοί τέσσερις ωκεανοί“.
Πηγή: Ecozen.gr